IT-oilalar: Odil Muhammadov va Durdona Bahronova
Odil Muhammadov va Durdona Bahronova bizning intervyumizda o’zlarining IT sohasiga kirish yo’llari va texnik tajribaning uyg’un munosabatlar qurishga qanday yordam berishi haqida so’zlab berishdi.
Durdona Bahronova, Toshkent shahari, dasturiy ta’minot muhandisi, Instagram
Odil Muhammadov, 28 yosh, Toshkent shahari, dasturiy ta’minot muhandisi
O’zimiz haqida
Durdona. Men Super Dispatch kompaniyasida — Toshkentda ofisi va AQShda bosh ofisi bo’lgan Amerika startapida ishlayman. Bu yerda deyarli to’rt yildan beri ishlayman. IT sohasida besh yildan ko’proq tajribam bor. Ishdan tashqari, GDG Toshkent va Women Techmakers Toshkent IT hamjamiyatlarida faol ishtirok etaman.
Odil. Toshkentdan uzoqda joylashgan Dubay kompaniyasida frontend dasturchi bo‘lib ishlayman. Durdona bilan Vestminster universitetida birga o‘qiganmiz. O‘sha yerda tanishganmiz, lekin 2016-yildagina uchrasha boshlaganmiz.
IT sohasiga qanday kirib kelishgan
Odil. Universitetni tugatgandan so’ng, o’z biznesimni ochishni rejalashtirgan edim. Yarim yil davomida bu g’oyani amalga oshirishga harakat qildim, ammo muvaffaqiyatsiz — tanish-bilishlar va byudjet yetishmadi, rejam esa yetarlicha puxta emas edi.
Shundan so’ng pul topishni boshlashim kerak edi. Python dasturchi bo’lishga qaror qildim va rezyume yuborishni boshladim, lekin meni hech qayerga olishmadi, chunki Westminsterda biz bu tilni o’rganmagandik.
Keyin menga bir tanishim yozdi, portfoliomda DotNet bilan tajribamni ko’rib, o’z kompaniyasida ish taklif qildi. Avvaliga rad etdim, lekin u meni sinab ko’rishga ishontirdi, chunki ishim yo’q edi. Rozilik berdim — shunday qilib IT sohasidagi karyeram boshlandi. Avvaliga backend bilan shug’ullandim, lekin keyinchalik frontendga o’tdim va bu menga yoqdi.
Durdona. Meni Inha Universitetiga ishga taklif qilishdi, u yerda men biznes-tahlilchi sifatida boshladim, hatto bu rolning nimaligini bilmas edim . Ma’lum bo’ldiki, asosiy vazifa — hujjatlar yozish ekan. Menga zerikarli edi va sinovdan o’tmay, bu lavozimni tark etdim.
Keyinchalik meni boshqa loyihaga taklif qilishdi, lekin vaziyat takrorlandi. Karyeramning boshida ko’pchilik qizlar hujjatlar bilan yaxshi ishlaydi deb o’ylashardi, shuning uchun menga tez-tez shunday vazifalar topshirilardi.
Hamma narsa tanishim o’zining loyihasiga — mobil ilova ishlab chiqishga yordam berishni taklif qilganda o’zgardi. Bu hujjatlar bilan ishlashdan ko’ra qiziqarliroq eshitildi va men rozi bo’ldim. Shunday qilib, IT sohasidagi yo’lim boshlandi.
Keyinchalik men dasturlashga o’tdim, lekin aynan shu loyiha sohadagi birinchi tajribam bo’ldi. Hozirgi paytda men gibrid formatda ishlayman.
Menejment Amerikada bo’lganligi sababli, bizda ko’pincha kechki uchrashuvlar bo’ladi, shuning uchun ish kuni kechroq boshlanadi va kech tugaydi.
Majburiyatlarni taqsimlash
Durdona. Uyimizda barcha majburiyatlar teng taqsimlanadi. Men ovqat tayyorlashni yoqtirmayman, shuning uchun bu sherigimning vazifasi, men esa tozalashni o’z zimmamga olaman. Chang yutgichni birgalikda ishlatamiz, idish-tovoqlarni u yuvadi, hammomni tozalash bilan men shug’ullanaman. Bizda mushuk bor: ovqatlantirish men zimmamdagi vazifa, tozaligi esa uning zimmasida. Umuman olganda, har birimizning o’z mas’uliyat sohalarimiz bor.
Odil. Biz darhol uy ishlarining ro’yxatini tuzdik va bajarishimiz qulay bo’lganlarini tanladik. Agar biror narsa maqbul bo’lmay qolsa, majburiyatlarni qayta ko’rib chiqamiz.
Bizda deyarli bo’sh vaqt yo’q, shuning uchun undan dam olish uchun foydalanishga harakat qilamiz. Ish kuni taxminan soat 11:00-12:00 da boshlanadi va faqat 21:00 ga yaqin tugaydi.
Durdona. Biz ko’proq ishlashni, karyeraga e’tibor berishni boshladik, lekin ilgari ish va shaxsiy hayot o’rtasidagi muvozanat yanada barqarorroq edi. Biz faol dam olishga ko’proq vaqt ajratardik, tez-tez xokkey o’yinlariga borardik.
Odil. Ilgari biz har shanba kuni ertalab qahvaxonaga nonushta qilgani, suhbatlashgani va haftaning retrospektivasini o’tkazgani borardik.
Oilaviy an’analar
Odil. Bizda alohida an’analar yo’q, lekin yildan-yilga takrorlanadigan odatlarimiz bor.
Durdona. Masalan, har yoz do’stlarimiz davrasida sayohat qilishga harakat qilamiz.
Bu allaqachon an’anaga aylandi — so’nggi bir necha yil ichida biz birgalikda besh marta sayohatga chiqdik. Sayohatlar zavq bag’ishlaydi va biz har doim yangi yo’nalishni tanlaymiz. Biz tashrif buyurgan mamlakatlar orasida Qozog’iston, Italiya, Turkiya, Germaniya, Polsha bor. Ba’zi sayohatlar birgalikda bo’lgan, ba’zilari esa alohida.
Turmush va ishni birlashtirish
Durdona. Biz ota-onalarimizdan alohida yashaymiz, shuning uchun maishiy vazifalar murakkab tuyulmaydi. Albatta, oilaning katta a’zolariga g’amxo’rlik qilish ko’proq mas’uliyat talab qilardi, lekin hozirgi vaqtda biz faqat o’zimiz va mushugimiz uchun javobgarmiz. Shuning uchun ish va turmushni birlashtirish yetarlicha oson. Ehtimol, kelajakda, bolalar tug’ilganda, yuklamalar ortadi, lekin hozircha barcha majburiyatlarni qulay tarzda uddalayapmiz.
Baxtli oilaviy hayot uchun tavsiyalar
Odil. Birgalikdagi hayotimiz boshida qilgan eng muhim ishimiz — bu bizning kutishlarimiz, istaklarimiz va kelajak haqidagi tasavvurlarimizni muhokama qilganimiz bo’ldi. Masalan, Durdona Toshkentda yashashni xohlardi, men esa — boshqa shaharda. Natijada biz birgalikda ko’chib o’tish haqida qaror qabul qildik va bu ikkalamizga ham foyda keltirdi. Biz bir-birimizga o’z kutishlarimizni halol aytib berdik va birgalikdagi hayotimizni qulay qilish uchun ularni hisobga olishga harakat qilamiz.
Ko’p erkaklarda «erkak uyda bosh» degan ishonch bor va uning so’zi hal qiluvchi bo’lishi kerak deb o’ylashadi. Men bunga qo’shilmayman. Hatto ayol bo’ysunish unga qulay ekanligini aytsa ham, bu har doim u baxtli ekanligini anglatmaydi. Muhimi hukmronlik emas, balki doimiy muloqot va o’zaro tushunishdir.
Durdona. Bizning munosabatlarimizda yetakchi va bo’ysunuvchi yo’q — bu hamkorlik. Biz barcha qarorlarni muhokama qilamiz, vaziyatni tahlil qilamiz, bir-birimizni qo’llab-quvvatlaymiz. Bir sohada ishlaganimiz tufayli, bizga umumiy til topish va hatto kasbiy masalalarni bo’lishish osonroq.
Oilaviy hayotda qat’iy 50 ga 50 muvozanatni saqlab turish mumkin emas. Hamma narsa vaziyatga bog’liq. Har kimning o’z kuchli va zaif tomonlari bor. Biz bir-birimizni to’ldirishga harakat qilamiz: masalan, men hujjatlar bilan ishlashni yoqtirmayman, Odil esa, aksincha, tafsilotlarga e’tiborli va bu ishni yaxshiroq uddalaydi. Ba’zida birining hissasi — 80%, ikkinchisiniki — 20% bo’ladi, lekin vaqt o’tishi bilan hamma narsa muvozanatlashadi. Eng muhimi — o’zingizning kuchli tomonlaringizni tushunish va sherigingizga yordam berishdir.
IT oilalari boshqalardan nimasi bilan farq qiladi
Durdona. Biz uchun retrospektivalar muhim — bu biz ishdan shaxsiy hayotimizga olib o’tgan amaliyot. IT kompaniyalarida retrospektiva — bu muammolarni muhokama qiladigan, jarayonlarni tahlil qiladigan va ularni yaxshilash yo’llarini izlaydigan uchrashuv. Biz bu usulni oilada qo’lladik: vaqti-vaqti bilan o’tirib, nimalar bizni qoniqtirishi va nimalarni o’zgartirish mumkinligini muhokama qilamiz. Bu ayniqsa ikkalasi ham bir sohada ishlaydigan juftliklar uchun foydali.
Bu yondashuv bizga paydo bo’lgan qiyinchiliklar bilan kurashishda yordam berdi. Muammolar paydo bo’lganda, biz ularni hamkasblar sifatida, ishchi uchrashuvlar formatidan foydalangan holda muhokama qilardik. Bunday usul munosabatlarni yaxshilash va bir-birimizni yaxshiroq tushunish uchun samarali vosita bo’lib chiqdi.
Odil. Agar boshqa oilalar bilan taqqoslaydigan bo’lsak, bizning asosiy farqlarimizdan biri — bu masofadan turib ishlash imkoniyatidir. Biz ma’lum bir joyga bog’lanib qolmaganmiz va agar boshqa mamlakatda yashashni xohlasak, shunchaki yangi joydan turib ishlashni davom ettirishimiz mumkin.
Yana bir muhim jihat — xorijiy kompaniyalar bilan ishlash va ingliz tilini bilish. Biz uni har kuni ishlatamiz, bu bizga karyerada ko’proq imkoniyatlar beradi va kasbiy istiqbollarimizni kengaytiradi.
Shuningdek, boshqa joyga ko’chish imkoniyatlarimiz yuqori ekanligini ta’kidlash kerak. Umuman olganda, IT mutaxassislarida ko’chib o’tish imkoniyatlari ko’proq, bizda esa ular ikki barobar ko’p, chunki har birimizda alohida mamlakatni o’zgartirish imkoniyati bor.
Bundan tashqari, biz kasbiy masalalarni muhokama qila olamiz va bir-birimizni, hatto ishning texnik jihatlarida ham osonlik bilan tushunamiz. Bu oilada qo’shimcha o’zaro tushunishni yaratadi.