Oʻzbekistonlik tadbirkor Yandeksga kompaniyasini sotib, AQSHda qanday qilib AI-startap yaratdi

Akmal Payziyev intervyusida Stenforddagi oʻqishi, Express24’ni sotishi va Numeo.ai startapi haqida gapirib berdi.

Akmal Payziyev, Menlo-Park shahari, co-founder and CEO, LinkedIn  

Qanday boshlandi

Men 2005-yildan beri texnologik tadbirkorlik bilan shugʻullanaman. Men Oʻzbekistondanman va 2024-yilda AQSHga koʻchib oʻtdim. Bungacha Oʻzbekistonda bir nechta kompaniyalarni yaratishga muvaffaq boʻldim. 2005-yilda tashkil etgan birinchi kompaniyam — bu Yarmarka.uz elektronika va maishiy texnika internet-doʻkoni edi.

Bir yil oʻtib, biz Newmax Technology kompaniyasini ishga tushirdik. U avtomobil navigatsiya tizimlari va elektron xaritalar yaratish bilan shugʻullangan. Hali ham biz Oʻzbekistonda API yordamida raqamli xaritalar taqdim etadigan yagona kompaniyamiz, ularni MyTaxi kabi loyihalarda ishlatamiz.

2006-yilda biz Newmax Technology kompaniyasini GPS navigatsiya tizimlari va avtomobil flotini boshqarish tizimlari boʻyicha rivojlantira boshladik. 2012-yilda Workly — ish vaqtini nazorat qilish uchun moʻljallangan bulut tizimi hammuassisi boʻldim. 2015-yilda esa Express24 — oziq-ovqat va mahsulot yetkazib berish xizmatini ishga tushirdik. 2024-yilda Express24’ni Yandeks kompaniyasiga sotdik.

Oʻtgan yili Stenford Executive Program’da oʻqish uchun AQSHga koʻchib oʻtdim. Oʻqish davomida Yandeks bilan muzokaralarning oxirgi bosqichlari kechayotgan edi va kelishuv deyarli yakunlangan edi. Bu meni yangi, global darajadagi loyihaga qoʻl urishga undadi. Men oʻz e’tiborimni sun’iy intellekt sohasiga qaratishga qaror qildim, chunki bu ulkan imkoniyatlarga ega yangi segment. AI allaqachon barcha sohalarni oʻzgartirmoqda va men bu toʻlqin ichida boʻlishni xohladim.

Korporativ sohada ishlash tajribasidan ilhomlanib, men haqiqiy hamkasblar bilan birga ishlaydigan raqamli xodimlar yaratish gʻoyasini rivojlantira boshladim. Ishonamanki, kelajakda odamlar va raqamli xodimlar birgalikda ishlaydi, hatto ular jismonan ofisda boʻlmasa ham. Men Palo-Altoda ishlayman va turli shaharlardagi hamkasblar bilan onlayn uchrashuvlar oʻtkazamiz. Ishonchim komilki, raqamli xodimlar biznesning ajralmas qismiga aylanadi.

Startapni ishga tushirish

Dastlab, Stenfordda oʻqiyotganimda franchayzing tarmoqlari uchun raqamli xodimlar yaratmoqchi edim, chunki Express24’dagi tajribam tufayli ularning muammolarini yaxshi bilardim. Biroq, uch oy ichida ko‘rfounderlarim bilan logistika sohasi ancha katta imkoniyatlar taqdim etishini angladik.

AQSHdagi logistika bozori $1 trillion hajmga ega, juda parchalangan va dinamik. Restoran biznesi esa past marjali va texnologiyalarga nisbatan sust qiziqadi. Bundan tashqari, logistika sohasida mutlaq lider yoʻq.

Bugungi kunda biz logistika sohasi uchun raqamli xodimlar yaratmoqdamiz: masalan, raqamli dispetcherlar, HR-agentlar, rekryuterlar va compliance-agentlar, ular tashuvchilarga operatsiyalarini samarali boshqarishda yordam beradi.

Jamoa

Kompaniyamiz sezilarli darajada oʻsdi va hozirda 12 nafar yuqori malakali mutaxassisdan iborat. Kuchli injinirlardan iborat jamoamiz bizga katta yutuqlarga erishish imkonini berdi.

Maʼmuriy auditoriya

Bizning asosiy hamkorlarimiz — AQSHdagi eng yirik Load board — DAT, $30 milliard baholangan kompaniya. Biz DAT bilan AI-agentlarini ishlab chiqishda har kuni hamkorlik qilamiz. Shuningdek, TruckStop va Uber Freight bilan hamkorlik qilmoqdamiz, ular bozordagi uchta yirik oʻyinchidan biridir.

Hozirda biz J.B. Hunt va C.H. Robinson kabi kompaniyalar bilan hamkorlik shartnomalari tuzmoqdamiz. 30 dan ortiq mijozlar hozirda bizning tizimimizni sinovdan oʻtkazmoqda.

Inkubatsiya dasturlari

AQSHga kelganimda, biz Alchemist Accelerator bilan hamkorlikda Silkroad Innovation Hub tomonidan boshqariladigan Alchemist X akselerator dasturida qatnashdik. Bu biz uchun muhim bosqich boʻldi.

Investitsiyalar boʻyicha, Stenfordda oʻqiyotganimda kursdoshlarimga AQSHda yangi startap boshlash niyatimni bildirdim. Natijada bir nechta kursdoshlar $100 000 miqdorida investitsiya kiritdi.

Shuningdek, men va hamkorlarim ham oʻz mablagʻimizni loyihaga sarfladik va hozirgacha oʻz mablagʻlarimiz bilan uni rivojlantirib kelmoqdamiz.

Qiyinchiliklar

Bozorga yangi kirib kelgan kompaniya sifatida yirik oʻyinchilar bilan munosabatlar oʻrnatish eng qiyin vazifalardan biri. Integratsiya va toʻgʻri kontekst boʻlmasa, kerakli mahsulotni yaratish mushkul.

AI-agentlar faqat texnologiya emas, balki sanoatga integratsiya va sifatli foydalanuvchi tajribasini yaratish jarayonidir. Masalan, ChatGPT misolida koʻrganimizdek, interfeysdagi yangiliklar texnologiyani qabul qilishni tubdan oʻzgartirishi mumkin.

Ikkinchi qiyinchilik — yirik kompaniyalar bilan integratsiya. Logistika sanoatida koʻplab himoya darajalari mavjud, yirik kompaniyalar yangi oʻyinchilarga nisbatan ehtiyotkorlik bilan yondashadi. Bir yirik xavfsizlik kompaniyasi bilan shartnoma imzolash uchun toʻrt oydan ortiq vaqt sarfladik.

Bu jarayonda menga Stenford tarmogʻi yordam bermoqda — sobiq va amaldagi talabalar bilan tarmoq aloqalari kerakli kontaktlarni topishni tezlashtiradi.

Yutuqlar

Mahsulotni ishga tushirish va haq toʻlashga tayyor mijozlarning mavjudligi biz uchun katta yutuqdir. Mahsulot ishlab chiqilish bosqichida ham mijozlar bizga $1000–$3000 miqdorida toʻlay boshladi.

Bozor tobora murakkablashmoqda, ayniqsa, tariflarning joriy qilinishi tufayli. Kelajakda xarajatlarni optimallashtira oladigan kompaniyalar raqobatbardosh boʻlib qoladi.

Biz aynan samaradorlik va optimallashtirishga e’tibor qaratamiz. AQSHda 300 ta transport vositasiga ega kompaniya yiliga taxminan $100 million daromad oladi, lekin samaradorligi past boʻladi. Har bir 1% yaxshilanish ularga millionlab dollar qoʻshimcha daromad olib kelishi mumkin.

Bizning AI-agentlarimiz kompaniyalar samaradorligini sezilarli darajada oshirishi va yiliga $10 milliondan ortiq foyda keltirishi mumkin.

Bugungi kunda bizda 40 dan ortiq mijoz bor va ular bizning loyihamizni rivojlantirish bosqichida faol ravishda qoʻllab-quvvatlayapti.

Rejalar

Yil oxirigacha bizda katta maqsadlar bor. Broker jarayonlarini avtomatlashtirish boʻyicha raqobat kuchaymoqda, ammo biz tashuv operatsiyalarini avtomatlashtirishga e’tibor qaratmoqdamiz.

Biz kuniga minglab buyurtmalarni AI-agentlar yordamida qayta ishlashni, va har kuni $200 000 hajmida operatsiyalarni amalga oshirishni rejalashtiryapmiz, bu oyiga $5–6 millionga teng boʻladi.

Biz AI-agentlar yordamida buyurtmalarni mustaqil bron qilish tizimini yaratmoqchimiz — bu avtomatlashtirish va samaradorlik darajasini sezilarli oshiradi.